Test na trwałą utratę wartości aktywów

Zakres oferty obejmującej testy na trwałą utratę wartości aktywów

    Oferujemy kompleksowe usługi obejmujące wykonanie wszystkich rodzajów analiz i wycen na potrzeby sprawozdawczości finansowej, w szczególności przeprowadzenie testów na trwałą utratę wartości aktywów zgodnie z procedurami MSR 36 Utrata wartości aktywów oraz Krajowym Standardem Rachunkowości Nr 4 Utrata wartości aktywów.

Mamy także znaczące doświadczenie w przeprowadzaniu wycen dla potrzeb oszacowania wartości godziwej zgodnie z MSSF 13 Ustalanie wartości godziwej oraz wycen koniecznych dla realizacji procedury alokacji ceny nabycia zgodnie z MSSF 3 Połączenia jednostek (zob. Wyceny dla celów sprawozdawczości finansowej (oszacowanie wartości godziwej, alokacja ceny nabycia)).

    Posiadamy olbrzymie doświadczenie w przeprowadzaniu oszacowań wartości godziwej i testowaniu utraty wartości  wszystkich  najważniejszych składników aktywów (usługi doradcze obejmujące wyceny dla celów sprawozdawczości finansowej świadczymy od roku 1993).

Specjalizujemy się w wykonywaniu testów utraty wartości aktywów obejmujących znaki towarowe, akcje lub udziały w innych podmiotach (zależnych lub stowarzyszonych) oraz aktywa w postaci wartości firmy powstałej w wyniku połączenia jednostek (zazwyczaj przejęcia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa).

Test utraty wartości aktywów obejmuje w szczególności:

• identyfikację aktywów podlegających testowi utraty wartości i ustalenie obiektów oceny utraty wartości;
• analizę przesłanek trwałej utraty wartości oraz ocenę celowości przeprowadzania procedury aktualizacji wyceny;
• wycenę wartości odzyskiwalnej;
• ocenę, czy nastąpiła trwała utrata wartości i, jeżeli taka okoliczność zaistniała, ustalenie i rozliczenie odpisu aktualizującego wartość aktywów;
• analizę uprzednio dokonanych odpisów aktualizujących oraz rekomendacje dotyczące odwrócenia odpisów w przypadku stwierdzenia ustąpienia przesłanek będących powodem aktualizacji.

Naszym klientom oferujemy także opcjonalnie wykonanie w kolejnych latach aktualizacji testu na trwałą utratę wartości aktywów. Aktualizacje takie są niezbędne dla podwyższenia lub odwrócenia odpisu aktualizującego wycenę aktywów, dokonanego uprzednio w toku wyceny bilansowej.

Aktualizacja wyceny, przeprowadzana na potrzeby testu na trwałą utratę wartości aktywów, obejmuje zarówno metodologię testu, jak również weryfikację założeń fundamentalnych oraz danych źródłowych.

Dodatkowo oferujemy wykonanie weryfikacji lub aktualizacji testów utraty wartości sporządzonych samodzielnie przez jednostkę, a także wykonanie weryfikacji innych oszacowań wartości godziwej.

Oferujemy również wykonanie wszystkich rodzajów specjalistycznych wycen aktualnej wartości rynkowej dla celów transakcji biznesowych oraz na potrzeby podatkowe. Ten rodzaj wycen został szczegółowo opisany w odrębnych artykułach:

Wycena przedsiębiorstwa, wycena zorganizowanych części przedsiębiorstw, wycena udziałów i akcji: 

Wycena marki i innych aktywów niematerialnych; 

Wycena znaków towarowych;

Wycena wartości rynkowej rekompensat (opłat) restrukturyzacyjnych).

    Kwalifikacje i wiedza naszych konsultantów oraz wieloletnie doświadczenie w tym obszarze, zapewniają profesjonalne i wiarygodne oszacowanie wartości godziwej, sporządzenie testów na trwałą utratę wartości aktywów oraz wszystkich innych procedur aktualizacji wycen wartości bilansowej aktywów a także wszelkich innych wycen, których celem jest oszacowanie aktualnej wartości rynkowej.

Naszym kluczowym ekspertem w tym zakresie jest pan Cezary Cisowski – Dyrektor Zarządu spółki Consultim Sp. z o.o., równocześnie biegły sądowy przy Sądzie Okręgowym w Warszawie z zakresu wyceny przedsiębiorstw, wyceny znaków towarowych, zarządzania finansami, strategii rozwoju, oceny efektywności inwestycji.

Zawsze jesteśmy lojalni wobec klienta, gwarantujemy indywidualną, kompleksową i profesjonalną obsługę oraz pełną dyskrecję i poufne traktowanie wszelkich informacji.

Zachęcamy do skorzystania z naszych usług.

Jeżeli macie Państwo pytania dotyczące naszej oferty, prosimy o kontakt mailowy lub telefoniczny (mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.; tel.: 22 4361580).

Kluczowe kwestie związane z wyceną wartości godziwej aktywów i przeprowadzeniem testów na trwałą utratę wartości zostały przedstawione poniżej.

Zasady wyceny bilansowej aktywów oraz obowiązek przeprowadzania testów na trwałą utratę wartości

Testowanie utraty wartości aktywów i aktualizacja wartości bilansowej zasobów zaliczonych do aktywów służy zapewnieniu rzetelnego obrazu dokonań i potencjału gospodarczego jednostki prezentowanego w księgach rachunkowych i w sprawozdaniu finansowym, a zarazem chroni przed wykazywaniem strat jako aktywów.

Wycena składników aktywów następuje z zachowaniem ostrożności.

Zasada ostrożności nakazuje aktualizację wartości aktywów, w jakiej są one wykazywane w księgach rachunkowych i sprawozdaniu finansowym, do ich wartości możliwej do odzyskania, jeżeli jest ona niższa od wartości, w której dany składnik aktywów jest wykazywany w księgach rachunkowych na dzień bilansowy.

Oznacza to, iż obligatoryjnie należy uwzględniać przy wycenie bilansowej aktywów zarówno planowe zmniejszenia ich wartości (amortyzacja i odpisy umorzeniowe) oraz nieplanowane zmniejszenia wartości użytkowej lub wartości handlowej składników aktywów, zarówno długo- jak i krótkoterminowych.

Jeżeli na dzień bilansowy wynikająca z ksiąg rachunkowych wartość wycenianego składnika aktywów jest wyższa od korzyści ekonomicznych, jakie on przyniesie, to oznacza to, że dany składnik aktywów utracił – w zależności od sytuacji – całkowicie lub częściowo zdolność do przynoszenia jednostce korzyści ekonomicznych, czego konsekwencją jest konieczność dokonania odpisu aktualizującego, służącego uwzględnieniu utraty wartości, obniżającego jego wartość bilansową.

Obowiązkiem aktualizacji wartości bilansowej aktywów i przeprowadzania testów na trwałą utratę wartości objęte są zarówno jednostki sporządzające sprawozdanie finansowe według międzynarodowych zasad rachunkowości MSR/MSSF jak również firmy stosujące krajowe standardy rachunkowości.

Przepisy ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości przewidują dokonywanie odpisów aktualizujących doprowadzających wartość składnika aktywów, wynikającą z ksiąg rachunkowych, do ceny sprzedaży netto, a w przypadku jej braku do ustalonej w inny sposób wartości godziwej w przypadku utraty wartości.

Zasady ustalania i ujmowania w księgach rachunkowych oraz wykazywania w sprawozdaniu finansowym odpisów aktualizujących wartość bilansową aktywów jednostki, spowodowanych częściową lub całkowitą utratą zdolności do przynoszenia jednostce korzyści ekonomicznych przez te aktywa uregulowane zostały szczegółowo w Krajowym Standardzie Rachunkowości Nr 4 „Utrata wartości aktywów” oraz w MSR 36 „Utrata wartości aktywów”.

W przypadku składników majątku trwałego obowiązek aktualizacji wyceny uwarunkowany jest trwałą utratą wartości, natomiast w przypadku składników majątku obrotowego utrata wartości, uzasadniająca aktualizację, nie musi być trwała.

Do trwałej utraty wartości aktywów dochodzi wtedy, gdy istnieje duże prawdopodobieństwo, że kontrolowany przez jednostkę składnik aktywów nie przyniesie w przyszłości w znaczącej części lub w całości przewidywanych korzyści ekonomicznych.

W przypadku zaistnienia takiej sytuacji, konieczne jest dokonanie odpisu aktualizującego, doprowadzającego wartość składnika aktywów wynikającą z ksiąg rachunkowych do ceny sprzedaży netto, a w przypadku jej braku – do ustalonej w inny sposób wartości godziwej.

Analogicznie kwestię tę regulują Międzynarodowe Standardy Rachunkowości.

Aktywa są wykazywane w wartości nieprzekraczającej ich wartości odzyskiwalnej. Jeśli wartość bilansowa składnika aktywów jest wyższa od wartości, jaką można uzyskać na drodze jego użytkowania lub sprzedaży, uznaje się, że utracił on wartość i wymaga się, aby jednostka dokonała odpisu aktualizującego z tytułu utraty wartości (pkt. 1 MSR 36 „Utrata wartości aktywów”).

Analiza przesłanek trwałej utraty wartości aktywów

Jednostki sporządzające sprawozdanie finansowe mają obowiązek corocznej weryfikacji przesłanek utraty wartości aktywów oraz oszacowania wartości ekonomicznej składnika aktywów (lub grupy aktywów), gdy istnieją przesłanki wskazujące na to, że mogła nastąpić utrata wartości.

W związku z tym, nie rzadziej niż na każdy dzień bilansowy, jednostka ma obowiązek stwierdzić, czy zachodzi potrzeba przeprowadzenia testu utraty wartości, tj. procedury ustalania odpisu aktualizującego wycenę aktywów spowodowanego utratą przez nie wartości – zarówno w odniesieniu do aktywów wykorzystywanych do działalności operacyjnej, jak i inwestycji.

Analiza przesłanek utraty wartości aktywów przeprowadzana jest w oparciu o profesjonalny osąd całokształtu obserwowanych okoliczności.

Służy ona ustaleniu aktywów, których zdolność do przynoszenia korzyści ekonomicznych ulegnie w przyszłości najprawdopodobniej negatywnej zmianie w stosunku do pierwotnych planów towarzyszących ich pozyskaniu (nabyciu lub wytworzeniu).

Badanie przesłanek utraty wartości przeprowadza się na podstawie analizy zewnętrznych i wewnętrznych źródeł informacji.

Przesłanki zewnętrzne mogące uzasadniać potrzebę aktualizacji wyceny to miedzy innymi negatywne zmiany w środowisku technologicznym, rynkowym, gospodarczym bądź prawnym jednostki lub też na rynkach, do obsługi których aktywa jednostki są wykorzystywane, spadek cen rynkowych jej produktów, zmiana rozkładu przepływów pieniężnych, wzrost kosztów produkcji lub wzrost rynkowych stóp procentowych.

Za przesłanki wewnętrzne uzasadniające potrzebę aktualizacji wyceny aktywów uznaje się w szczególności przyjęte przez jednostkę plany restrukturyzacji działalności, do której są wykorzystywane dane składniki aktywów, niekorzystne dla jednostki zmiany dotyczące zakresu lub sposobu wykorzystywania danych składników aktywów bądź pojawiające się dowody, że podobne aktywa w przeszłości nie przyniosły spodziewanych korzyści ekonomicznych.

W zbliżony sposób kwestie te uregulowane są w standardach międzynarodowych. Jednostki sporządzające sprawozdanie finansowe według międzynarodowych zasad rachunkowości MSR/MSSF są zobowiązane na każdy dzień bilansowy ocenić, czy istnieją jakiekolwiek przesłanki wskazujące na to, że mogła nastąpić utrata wartości któregoś ze składników aktywów.

W razie stwierdzenia, że przesłanki takie zachodzą, jednostka ma obowiązek przeprowadzić test i oszacować wartość odzyskiwalną tego składnika aktywów.

Dodatkowo jednostki takie, bez względu na to, czy istnieją przesłanki, które wskazują, iż nastąpiła utrata wartości, są zobowiązane do:

• przeprowadzania corocznie testu sprawdzającego, czy nastąpiła utrata wartości tych składników aktywów, które są aktywami niematerialnymi (wartościami niematerialnymi) o nieokreślonym okresie użytkowania lub aktywami niematerialnymi (wartościami niematerialnymi), które nie są jeszcze dostępne do użytkowania;
• przeprowadzania corocznie testu na utratę wartości w odniesieniu do wartości firmy przejętej w wyniku połączenia jednostek gospodarczych.

Zgodnie z MSR 36, przesłankami zewnętrznymi mogącymi świadczyć o utracie wartości aktywów są między innymi następujące okoliczności:

• wartość bilansowa aktywów netto jednostki sporządzającej sprawozdanie finansowe jest wyższa od wartości ich rynkowej kapitalizacji;
• w ciągu okresu, za który sporządzane jest sprawozdanie finansowe, nastąpił wzrost rynkowych stóp procentowych lub innych rynkowych stóp zwrotu z inwestycji i prawdopodobne jest, że wzrost ten wpłynie na stopę dyskontową stosowaną do wyliczenia wartości użytkowej danego składnika aktywów i istotnie obniży wartość odzyskiwalną składnika aktywów;
• w ciągu okresu, za który sporządzane jest sprawozdanie finansowe, nastąpiły lub nastąpią w niedalekiej przyszłości znaczące i niekorzystne dla jednostki zmiany o charakterze technologicznym, rynkowym, gospodarczym lub prawnym w otoczeniu, w którym jednostka prowadzi działalność, lub też na rynkach, na które dany składnik aktywów jest przeznaczony.

Przesłanki pochodzące z wewnętrznych źródeł informacji to między innymi:

• dowody pochodzące ze sprawozdawczości wewnętrznej, świadczące o tym, że ekonomiczne wyniki uzyskiwane przez dany składnik aktywów są lub w przyszłości będą gorsze od oczekiwanych;
• dowody na to, że nastąpiła utrata przydatności danego składnika aktywów lub jego fizyczne uszkodzenie;
• w ciągu okresu, za który sporządzane jest sprawozdanie finansowe, nastąpiły lub też prawdopodobne jest, że w niedalekiej przyszłości nastąpią znaczące i niekorzystne dla jednostki zmiany dotyczące zakresu lub sposobu, w jaki dany składnik aktywów jest aktualnie użytkowany, lub, zgodnie z oczekiwaniami, będzie użytkowany.

Etapy procesu aktualizacji wyceny aktywów z wykorzystaniem procedury testu na trwałą utratę wartości

Wycena bilansowa aktywów służąca określeniu ewentualnej utraty ich wartości, poprzedzona jest oceną roli, jaką aktywa, nad którymi jednostka sprawuje kontrolę, będą spełniać w jej działalności w przyszłości.

W wyniku tej oceny następuje ustalenie, które aktywa wykorzystywane są w jednostce do działalności operacyjnej, a które utrzymywane jako inwestycje.

W kolejnych etapach, stosownie do przyjętych zasad (polityki) rachunkowości ustalany jest poziom wyceny wartości bilansowej poszczególnych składników aktywów. Następnie do aktywów tych przyporządkowuje się te związane z nimi zobowiązania, rezerwy i przychody przyszłych okresów, które stanowią o możliwości czerpania przyszłych korzyści ekonomicznych z danego składnika aktywów.

Dodatkowo aktywa te są poddane analizie, w wyniku której zidentyfikowany zostaje sposób wypracowywania przez nie korzyści ekonomicznych (pojedynczo lub grupowo). W kolejnym etapie przeprowadzane jest oszacowywanie korzyści ekonomicznych, jakie aktywa te przyniosą jednostce w przyszłości.

Procedura ustalania odpisu aktualizującego wycenę aktywów spowodowanego trwałą utratą wartości obejmuje następujące etapy:

• ocenę potrzeby przeprowadzania procedury aktualizacji wyceny określonych aktywów wobec utraty przez nie wartości;
• zidentyfikowanie aktywów wypracowujących korzyści ekonomiczne pojedynczo i ustalenie obiektów oceny utraty wartości;
• ocena czy nastąpiła utrata wartości i ustalenie w miarę potrzeby odpisu aktualizującego wartość aktywów wypracowujących korzyści ekonomiczne pojedynczo:
  • wycenianych w wartości rynkowej, godziwej lub metodą praw własności,
  • wycenianych w kwocie wymaganej zapłaty lub w skorygowanej cenie nabycia,
  • wycenianych w cenie nabycia lub koszcie wytworzenia lub w wartości przeszacowanej;
• zidentyfikowanie aktywów wypracowujących korzyści ekonomiczne grupowo i ustalenie obiektów oceny utraty wartości;
• ocena, czy nastąpiła utrata wartości i ustalenie w miarę potrzeby odpisu aktualizującego wartość aktywów wypracowujących korzyści ekonomiczne grupowo, obejmujące:
  • ustalenie wynikającej z ksiąg rachunkowych wartości aktywów wypracowujących korzyści ekonomiczne grupowo,
  • ustalenie przyszłych korzyści ekonomicznych netto,
  • ustalenie i rozliczenie odpisu aktualizującego wycenę aktywów wypracowujących korzyści ekonomiczne grupowo.